Cele kursu
Celem zajęć jest pogłębiona analiza zjawiska wykluczenia społecznego w jego współczesnych, wielowymiarowych odsłonach. Uczestnicy zdobędą narzędzia do krytycznej oceny mechanizmów, które prowadzą do marginalizacji jednostek i grup w różnych sferach życia - od ekonomicznej, przez polityczną, po kulturową i cyfrową. Zajęcia mają na celu nie tylko zrozumienie przyczyn i skutków wykluczenia, ale także rozwinięcie wrażliwości na nierówności społeczne oraz inspirację do poszukiwania skutecznych metod inkluzji i przeciwdziałania dyskryminacji w praktyce zawodowej i życiu publicznym. W obliczu panujących niepokojów społecznych oraz silnej i wciąż narastającej polaryzacji społecznej, zrozumienie mechanizmów prowadzących do wykluczenia i świadome przeciwdziałanie im, będzie kluczowe w rozwiązywaniu sporów i napięć społecznych oraz kształtowaniu inkluzji i synergii społecznej.
Tematyka kursu
„Współczesne konteksty wykluczenia społecznego” to kurs stanowiący analizę jednego z najbardziej złożonych i dynamicznych zjawisk społecznych. Koncentruje się na zrozumieniu, w jaki sposób zróżnicowane czynniki, takie jak niepełnosprawność, wiek, płeć, orientacja, niskie dochody, niskie kompetencje cyfrowe czy pochodzenie narodowe lub etniczne, prowadzą do marginalizacji i nierównego traktowania. Szczegółowo omawiane są m.in. mechanizmy dyskryminacji, stygmatyzacji i ubóstwa, które determinują brak równych szans i dostępu do zasobów społecznych.
W trakcie zajęć analizowane są również konkretne obszary wykluczenia, w tym na rynku pracy, w systemie edukacji oraz w dostępie do technologii cyfrowych. Omawiana jest również rola mediów w kształtowaniu społecznej percepcji grup wykluczonych. Zajęcia mają charakter wykładowo-ćwiczeniowy, łączący wprowadzenie teoretyczne z analizą przypadków i dyskusją, co pozwala na pogłębione zrozumienie problematyki i jej praktycznych implikacji. Kurs adresowany jest do osób zainteresowanych kwestiami kluczowych, współczesnych problemów i wyzwań społecznych związanych z wykluczeniem społecznym i osób pragnących rozwijać umiejętności krytycznej analizy otaczającej ich rzeczywistości.
Efekty uczenia się
Po pomyślnym ukończeniu zajęć, uczestnik będzie posiadał wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne:
Wiedza:
- Zna i rozumie wielowymiarowy charakter wykluczenia społecznego oraz jego historyczne i współczesne determinanty.
- Posiada wiedzę na temat mechanizmów powstawania i utrwalania dyskryminacji, stereotypów i piętna społecznego.
- Posiada pogłębioną wiedzę na temat przyczyn, przejawów i skutków wykluczenia w różnych obszarach (np. rynek pracy, edukacja, zdrowie, technologie cyfrowe).
- Identyfikuje grupy szczególnie narażone na procesy marginalizacji we współczesnym społeczeństwie.
- Zna podstawowe strategie i instrumenty polityki społecznej oraz działania sektora pozarządowego nakierowane na przeciwdziałanie wykluczeniu.
Umiejętności:
- Potrafi samodzielnie analizować i interpretować zjawiska społeczne z perspektywy nierówności i wykluczenia.
- Umie identyfikować bariery (strukturalne, kulturowe, technologiczne) utrudniające pełne uczestnictwo jednostek i grup w życiu społecznym.
- Potrafi krytycznie oceniać skuteczność istniejących programów interwencyjnych i proponować własne, adekwatne rozwiązania problemów społecznych.
- Posiada umiejętność wykorzystania danych i wyników badań do diagnozowania lokalnych kontekstów wykluczenia.
- Jest zdolny do krytycznej oceny informacji z mediów i dyskursu publicznego.
Kompetencje społeczne:
- Jest wrażliwy na problemy nierówności, dyskryminacji i marginalizacji oraz rozumie ich społeczne konsekwencje.
- Wykazuje postawę proaktywną, gotowość do podejmowania działań na rzecz spójności społecznej i sprawiedliwości.
- Potrafi współpracować w grupie i komunikować się w sposób inkluzywny, z poszanowaniem różnorodności i godności innych osób.
- Rozumie etyczny wymiar pracy z grupami defaworyzowanymi i jest gotów do refleksji nad własnymi postawami i uprzedzeniami.
- Rozumie konieczność ciągłego pogłębiania wiedzy w zakresie wykluczenia społecznego w zmieniającym się świecie.
- Potrafi aktywnie uczestniczyć w dyskusji, wyrażać swoje poglądy i szanować odmienne zdania.
Metody pracy
Wykład z prezentacją, praca grupowa, analiza case study, dyskusja grupowa.
Ukończenie kursu
Każda osoba, która ukończy kurs i będzie obecna na minimum 60% zajęć, otrzyma Certyfikat poświadczający ukończenie kursu.
Na tym kursie istnieje również możliwość przystąpienia do nieobowiązkowego egzaminu końcowego. Mogą do niego podejść osoby, które ukończyły kurs, uczestnicząc w minimum 60% zajęć oraz dokonały terminowej opłaty za egzamin. Osoba, która zda egzamin, otrzyma – oprócz Certyfikatu – także Świadectwo Ukończenia Kursu.
Opłata za egzamin końcowy: 100 zł
Test pisemny.