Zrozumieć media społecznościowe. Kultura cyfrowa w praktykach codziennych

Cele kursu

-    poznanie i zrozumienie podstawowych pojęć, narzędzi oraz mechanizmów działania mediów społecznościowych, ze szczególnym uwzględnieniem algorytmów i ich wpływu na kulturę oraz relacje społeczne;

-    nabycie praktycznych kompetencji w zakresie zarządzania obecnością online, w tym konfigurowania ustawień prywatności, kontroli jakości korzystania oraz rozpoznawania i weryfikacji zjawisk kultury cyfrowej;

-    wypracowanie świadomej i odpowiedzialnej postawy wobec uczestnictwa w mediach społecznościowych, obejmującej autorefleksję, budowanie tożsamości cyfrowej, dbanie o dobrostan psychiczny oraz wykorzystanie generatywnej sztucznej inteligencji w życiu codziennym.

Tematyka kursu

1.   Autoetnografia cyfrowa – prowadzenie dziennika własnego uczestnictwa w mediach społecznościowych

2.   Algorytmy i ekonomia uwagi - jak media społecznościowe zdobywają naszą uwagę i współkształtują rzeczywistość

3.   Cyfrowa tożsamość i autoprezentacja a współczesne ujęcia prywatności - jak kreujemy siebie w sieci i dlaczego to ma znaczenie

4.   Kultura codzienności i społeczności internetowe – Memy i tiktoki jako narzędzia zaangażowania społecznego

5.   Fake news, przeciwwiedza i pseudonauka -  narzędzia rozpoznawania i przeciwdziałania dezinformacji

6.   Cyfrowa higiena i dobrostan -  praktyczne strategie na zdrowe korzystanie z mediów społecznościowych

7.   Sztuczna inteligencja w codziennym życiu - generatywna AI jako narzędzie i aktor życia codziennego współczesnych społeczeństw

Efekty uczenia się

Po zakończeniu kursu, jego uczestnik/uczestniczka:

-    zna podstawowe pojęcia oraz narzędzia służące do analizy mediów społecznościowych w kontekście kultury współczesnej;

-    rozumie mechanizmy działania platform medialnych, ze szczególnym uwzględnieniem algorytmów i systemów rekomendacji oraz ich wpływu na emocje i relacje społeczne;

-    posiada praktyczne umiejętności efektywnego zarządzania własną obecnością online, w tym konfiguruje ustawienia prywatności, dba o higienę cyfrową oraz kontroluje czas spędzany w mediach społecznościowych;

-    potrafi rozpoznawać i analizować kluczowe zjawiska kultury cyfrowej, takie jak dezinformacja, fake newsy, pseudonauka czy viralowe treści, oraz stosuje narzędzia umożliwiające ich weryfikację;

-    potrafi prowadzić autorefleksyjną autoetnografię oraz wypracowuje indywidualne strategie korzystania z mediów społecznościowych z troską o budowanie tożsamości cyfrowej, dobrostan psychiczny i odpowiedzialne uczestnictwo w sieci.

-    opanował/a w podstawowym zakresie umiejętności wykorzystania generatywnej sztucznej inteligencji (np. ChatGPT, narzędzi AI do generowania obrazów, podsumowań czy organizacji treści) do usprawniania codziennych działań.

Metody pracy

-    Wykład konwersatoryjny – wprowadzanie kluczowych pojęć i teorii w dialogu z uczestnikami.

-    Dyskusja – moderowane rozmowy wokół analizowanych zjawisk, refleksji z dzienników i bieżących przykładów z przestrzeni cyfrowej.

-    Praca z tekstem – wspólne czytanie i omawianie wybranych fragmentów tekstów teoretycznych i publicystycznych.

-    Metoda analizy przypadków – interpretacja konkretnych zjawisk medialnych (np. memów, viralowych kampanii, TikToków, fake newsów).

-    Metoda badawcza (dociekania naukowego) – autoetnograficzne podejście do analizy kultury cyfrowej: obserwacja siebie jako uczestnika mediów społecznościowych, dokumentowanie doświadczeń, emocji i decyzji związanych z codzienną obecnością online.

-    Metoda projektu – opracowanie, na podstawie dziennika autoetnograficznego, indywidualnej strategii refleksyjnego korzystania z mediów społecznościowych i przedstawienie jej w formie podsumowania podczas wspólnej sesji refleksyjnej.

-    Demonstracje dźwiękowe i/lub video – analiza materiałów audiowizualnych jako przykładów kultury cyfrowej.

-    Metody aktywizujące – burze mózgów, mapy myśli, technika „kuli śniegowej”, miniwarsztaty z wykorzystaniem narzędzi online do rozpoznawania dezinformacji, refleksyjnych praktyk cyfrowych i tworzenia indywidualnych „zasad używania Internetu”.